Πολεμώντας με τις Σκιές

Η ηθική είναι απλά ένα υποπροϊόν της επίγνωσης, και η ανηθικότητα είναι μια σκιά της έλλειψης επίγνωσης. Δεν με απασχολούν οι σκιές και τα υποπροϊόντα- με απασχολεί το θεμελιώδες, το ουσιαστικό.

Να έχετε επίγνωση και θα είστε καλός- μην έχετε επίγνωση και θα είστε κακός.

Ερώτηση: Έχετε μιλήσει για επίγνωση και συναίσθηση και φαί­νεται σαν να λέτε ότι αυτά είναι τα μόνα που χρειά­ζονται για να καθοδηγούν τις  πράξεις ενός ατόμου. Επομένως, αυτό σημαίνει ότι ο φόvos, ο βιασμός και η κλοπή είναι απλά λάθος όταν γίνονται χωρίς επί­γνωση, χωρίς συναίσθηση;

Osho: Ναι - η μοναδική αμαρτία είναι η έλλειψη επίγνωσης, και η μόνη αρετή είναι η επίγνωση. Αυτό που δεν μπορεί να γίνει χωρίς έλλειψη επίγνωσης είναι αμαρτία. Αυτό που μπορεί να γίνει μόνο μέσω επίγνωσης είναι αρετή. Είναι αδύνατον να δολοφονήσεις αν έχεις επίγνωση· είναι αδύνατον να είσαι βίαιος αν έχεις επίγνωση. Είναι αδύνατον να βιάσεις, να κλέψεις, να βασανίσεις - αυτά είναι πράγματα αδύνατα αν υπάρχει επίγνωση. Μόνο όταν επικρατεί η μη επίγνωση, όταν βρίσκεστε στο σκο­τάδι της μη επίγνωσης, μπαίνουν μέσα σας κάθε λογής εχθροί.

Ο Βούδας έχει πει: αν ένα φως είναι αναμμένο σε ένα σπίτι, οι κλέφτες το αποφεύγουν· και αν ο φρουρός είναι ξύπνιος, οι κλέφτες δεν θα προσπαθήσουν καν. Και αν μέσα περπατάνε και μιλάνε άνθρωποι, και το σπίτι δεν έχει πέσει ακόμη για ύπνο, δεν υπάρχει πιθανότητα να μπουν κλέφτες ή ακόμη και να το σκεφτούν.

Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει μ’ εσάς. Είστε ένα σπίτι χωρίς καθόλου φως. Η συνήθης κατάσταση του ανθρώ­που είναι εκείνη μιας μηχανικής λειτουργίας, homo mechanicus. Μόνο κατ’ όνομα είστε ανθρώπινα όντα· διαφορετικά είστε απλά μια εκπαιδευμένη, επιδέξια μηχανή, και ό,τι κι αν κάνετε θα είναι λάθος. Και να θυμάστε, λέω ό,τι κι αν κάνετε: ακόμη και οι αρετές σας δεν θα είναι αρετές αν δεν έχετε επίγνωση. 

Πώς μπο­ρείτε να είστε ενάρετοι αν δεν έχετε επίγνωση; 

Πίσω από την αρετή σας θα ακολουθεί ένα μεγάλο, τεράστιο εγώ - είναι αναπόφευκτο να γίνει έτσι. Ακόμη και η αγιότητά σας -την οποία έχετε εξασκήσει, έχετε καλλιεργήσει με μεγάλο μόχθο και προσπάθεια- είναι μάταιη επειδή δεν θα φέρει απλότητα και δεν θα φέρει ταπεινότητα. Δεν θα φέρει εκείνη τη σπουδαία εμπειρία του θείου, το οποίο συμβαίνει μόνο όταν το εγώ έχει εξα­φανιστεί. Θα ζήσετε μια αξιοσέβαστη ζωή σαν άγιος, αλλά θα είστε εξίσου φτωχός με όλους τους άλλους - εσωτερικά σάπιος, εσωτερικά θα ζείτε μια ύπαρξη δίχως νόημα. Δεν ζείτε, απλά φυτοζωείτε. Οι αμαρτίες σας θα είναι αμαρτίες, οι αρετές σας θα είναι επίσης αμαρτίες. Η ανηθικότητά σας θα είναι ανηθικότητα, η ηθικότητά σας θα είναι επίσης ανηθικότητα.

Δεν σας διδάσκω ηθική, και δεν σας διδάσκω αρετή επειδή ξέρω ότι χωρίς επίγνωση είναι μονάχα προσποι­ήσεις, υποκρισίες. Σας κάνουν ψεύτικους. Δεν σας απε­λευθερώνουν - δεν μπορούν να σας απελευθερώσουν. Το αντίθετο, σας φυλακίζουν.

Μόνο ένα πράγμα είναι αρκετό: η επίγνωση είναι ένα πασπαρτού. Ξεκλειδώνει όλες τις κλειδαριές της ύπαρ­ξης. 

Επίγνωση σημαίνει να ζείτε για τη στιγμή, να είστε σε επαγρύπνηση, να έχετε συναίσθηση του εαυτού σας και όλων όσα συμβαίνουν γύρω σας, να διατηρείτε μια ακαριαία αντίδραση. Είστε σαν καθρέφτης, αντικατο­πτρίζετε. Και αντικατοπτρίζετε τόσο ολοκληρωτικά ώστε οποιαδήποτε πράξη γεννιέται από αυτόν τον αντι­κατοπτρισμό είναι σωστή επειδή ταιριάζει, είναι αρμο­νική με την ύπαρξη. Στην πραγματικότητα δεν ανα­πτύσσεται μέσα σας, δεν την κάνετε εσείς. Εμφανίζεται μέσα στο γενικό πλαίσιο: στην κατάσταση, σ’ εσάς, και σε όλους όσοι εμπλέκονται σε αυτήν. Η πράξη γεννιέται μέσα από αυτήν την ολότητα - δεν είναι δική σας πράξη. Δεν έχετε αποφασίσει να την κάνετε έτσι· δεν είναι η απόφασή σας, δεν είναι η σκέψη σας, δεν είναι ο χαρα­κτήρας σας. Δεν την κάνετε εσείς, απλά της επιτρέπετε να συμβεί.

Όπως όταν περπατάτε νωρίς το πρωί, ενώ ο ήλιος δεν έχει ανατείλει ακόμη, και συναντάτε ένα φίδι στο μονοπάτι. Δεν υπάρχει χρόνος να σκεφθείτε - μπορείτε μόνο να αντικατοπτρίσετε. Δεν υπάρχει χρόνος να απο­φασίσετε τι να κάνετε και τι να μην κάνετε. Πηδάτε αμέ­σως! Θυμηθείτε τη λέξη αμέσως - ούτε μια στιγμή δεν πηγαίνει χαμένη. Πηδάτε αμέσως στην άκρη. Αργότερα μπορείτε να καθίσετε κάτω από ένα δένδρο και να το σκεφθείτε - τί έγινε, πώς το κάνατε, και μπορείτε να δώσετε συγχαρητήρια στον εαυτό σας επειδή τα πήγατε τόσο καλά. 

Αλλά στην πραγματικότητα δεν το κάνατε εσείς - απλά έγινε. Έγινε μέσα από το γενικό πλαίσιο. Εσείς, το φίδι, ο κίνδυνος του θανάτου, η προσπάθεια της ζωής να αυτοπροστατευθεί... και χιλιάδες άλλα πράγματα εμπλέκονται σε αυτό. Η συνολική κατάσταση προκάλεσε την πράξη. Εσείς ήσασταν απλά το μέσον. Τώρα, αυτή η πράξη ταιριάζει. Δεν την κάνατε εσείς. 

Με τον θρησκευτικό τρόπο μπορούμε να πούμε ότι την έκανε ο Θεός μέσα από εσάς. Αυτός είναι απλά ένας θρησκευτικός τρόπος να το θέσει κανείς, αυτό είναι όλο. Το όλον έχει ενεργήσει μέσα από το μέρος - αυτό είναι αρετή. Δεν θα μετανιώσετε ποτέ γι’ αυτήν. Και αυτή είναι πραγματικά μια απελευθερωτική πράξη. Από τη στιγμή που συμβαίνει, τελειώνει. Είστε ξανά ελεύθεροι να δράσετε· δεν θα κουβαλάτε αυτήν την πράξη στο κεφάλι σας. Δεν θα γίνει μέρος της ψυχο­λογικής σας μνήμης. Δεν θα αφήσει κάποια πληγή μέσα σας. Ήταν τόσο αυθόρμητη ώστε δεν θα αφήσει κάποιο ίχνος.

Αυτή η πράξη δεν θα γίνει ποτέ κάρμα. Αυτή η πράξη δεν θα αφήσει ποτέ κάποια γρατζουνιά επάνω σας. Η πράξη που γίνεται κάρμα είναι η πράξη που δεν είναι πραγματικά πράξη, αλλά μια αντίδραση που έρχεται από το παρελθόν, από τη μνήμη, από τη σκέψη. Είστε εκείνος που αποφασίζει, που επιλέγει. Δεν συμβαίνει από επίγνωση, αλλά από έλλειψη επίγνωσης. Τότε είναι όλα αμαρτία. Για μένα, η επίγνωση είναι τα πάντα. Σας διδάσκω επίγνωση.

Από τη στιγμή που αποκτάτε επίγνωση, δεν μεταμορφώνεται απλά η ζωή σας. Αρχίζετε αμέσως να λει­τουργείτε με έναν νέο τρόπο, αρχίζετε να βοηθάτε τους άλλους να μεταμορφωθούν. Επειδή από τη στιγμή που έχετε δει το φως της επίγνωσης, από τη στιγμή που έχετε βγει από τη σπηλιά του ασυναίσθητου μυαλού, θα εκπλαγείτε όταν διαπιστώσετε ότι όλα όσα είχατε γνω­ρίσει πριν δεν ήταν πραγματικά - ήταν μονάχα σκιές του πραγματικού. Είχατε ονειρευτεί το πραγματικό. Και από τη στιγμή που είδατε το φως, θα θέλετε να το μοιραστείτε. Θα θέλετε να επιστρέφετε στη σπηλιά και να απελευθερώσετε και άλλους φυλακισμένους.

Αυτό έκαναν όλοι οι σπουδαίοι δάσκαλοι μέσα στους αιώνες. Αυτό έκανε ο Πυθαγόρας. Απελευθερώθηκε, βγήκε από τη σπηλιά. Στην αρχή θα θαμπωθείτε. Στην αρχή θα νιώσετε ότι τα μάτια σας πονάνε απ’ το ισχυρό φως - αυτός είναι ο πόνος της ωρίμανσης. Την πρώτη φορά που συμβαίνει γεννιέται η επιθυμία, μια μεγάλη επιθυμία -να επιστρέ­φετε στο σκοτάδι- επειδή έχετε συνηθίσει στο σκοτάδι. Ήταν καθησυχαστικό. Αλλά από τη στιγμή που είδατε έστω και λίγη πραγματικότητα δεν μπορείτε να γυρίσετε πίσω· βρίσκεστε στο σημείο της μη επιστροφής. Θα πρέπει να ζήσετε στο φως. Θα πρέπει να μάθετε πώς να απορροφάτε το φως, επειδή η πραγματικότητα είναι τόσο μακάρια. Και μέσα από την εμπειρία του πραγμα­τικού, η ζωή γίνεται θρησκευτική. Μέσα από την εμπει­ρία του πραγματικού, δεν μπορείτε να ενεργήσετε με τους παλιούς τρόπους.

Ξέρω γιατί προέκυψε η ερώτηση - επειδή προσπα­θήσατε να μη θυμώσετε, το αποφασίσατε τόσες πολλές φορές, και ωστόσο συμβαίνει. Προσπαθήσατε να μην είστε άπληστος, αλλά και πάλι πέσατε στην παγίδα. Δοκιμάσατε διάφορα πράγματα για να αλλάξετε τον εαυτό σας, αλλά δεν φαίνεται να συμβαίνει ποτέ τίποτε. Παραμένετε ο ίδιος. Και εδώ λέω ότι υπάρχει ένα απλό κλειδί - η επίγνωση. Δεν μπορείτε να το πιστέψετε. Πώς μπορεί να βοηθήσει η επίγνωση, μόνο η επίγνωση, όταν δεν έχει βοηθήσει τίποτε άλλο; Τα κλειδιά είναι πάντα μικρά· τα κλειδιά δεν είναι πολύ μεγάλα πράγματα. Ένα μικρό κλειδί μπορεί να ανοίξει μια πολύ μεγάλη κλει­δαριά.

Γιατί λειτουργεί η επίγνωση σαν κλειδί;

Το άτομο που ζει σε ένα όνειρο κοιμάται βαθιά, βλέ­πει έναν εφιάλτη, βασανίζεται, σκοτώνεται. Και φυσικά παλεύει, προσπαθεί να αντισταθεί, φοβάται πολύ, θέλει να τον σώσει κάποιος και δεν βρίσκει τρόπο διαφυγής. Παντού γύρω του υπάρχουν εχθροί που κραδαίνουν σπα­θιά. Ο θάνατος μοιάζει βέβαιος. Τρέμοντας, κάθιδρος, έχοντας μόλις ξεφύγει από τον πόνο του εφιάλτη, ξυπνά. Η αναπνοή του όμως δεν είναι ακόμη φυσική, εξακο­λουθεί να ιδρώνει, να τρέμει, αλλά αρχίζει να γελάει. Δεν υπάρχει πρόβλημα... το όνειρο εξαφανίστηκε. Όλοι εκείνοι οι εχθροί και τα σπαθιά δεν ήταν πραγματικό­τητες. Δεν χρειάζεται να ζητήσει από κάποιον να τον σώσει· δεν χρειάζεται να οργανώσει κάποια άμυνα. Όλο αυτό ήταν απλά ένας σκιώδης κόσμος. Από τη στιγμή που ξύπνησε, το όνειρο εξαφανίζεται τελείως. Αλλά μέσα στο όνειρο δοκίμασε κάθε δυνατό τρόπο για να προστατευτεί, και το βρήκε αδύνατο. Αυτό συμβαίνει με εσάς, με όλους.

Η οργή είναι μια σκιά. Δεν μπορείτε να νικήσετε πολεμώντας μια σκιά. Η απληστία είναι μια σκιά. Αυτές δεν είναι πραγματικότητες - η πραγματικότητα είναι αυτό που θα παραμείνει ακόμη και όταν έχει λάβει χώρα η επίγνωση. Και αυτό είναι το θαύμα: εκείνοι που έχουν γνωρίσει την επίγνωση δεν έχουν γνωρίσει τίποτε για την οργή ή την απληστία. Δεν είναι ότι τις εγκατέλειψαν, απλά δεν τις βρίσκουν! Από τη στιγμή που υπάρχει το φως, το σκοτάδι είναι ανύπαρκτο.

Ο Βούδας φέρεται να είπε όταν φωτίστηκε, την πρώτη στιγμή που φωτίστηκε, χαμογέλασε και είπε: «Αυτό είναι απίστευτο! - δηλαδή ήμουν πεφωτισμέ­νος από την αρχή!; Και όλες αυτές οι αλυσίδες και όλες αυτές οι φυλακίσεις ήταν μονάχα όνειρα;»

Όταν οι άνθρωποι τον ρωτούσαν, «Τί πρέπει να κάνουμε για να μην εξοργιζόμαστε», ή «τί πρέπει να κάνουμε για να μην είμαστε άπληστοι», ή «τί πρέπει να κάνουμε για να μην έχουμε εμμονές με το σεξ ή με το φαγητό;» η απάντησή του ήταν πάντα η ίδια: Να έχετε επίγνωση. Βάλτε την επίγνωση στη ζωή σας.

Ο μαθητής του, ο Ανάντα, ακούγοντας επανειλημ­μένα κάθε λογής άτομα -διαφορετικά προβλήματα, αλλά η συνταγή του γιατρού παραμένει η ίδια- προβλη­ματίστηκε. Είπε, «Τί έχεις πάθει; Κουβαλάνε διάφορες ασθένειες -κάποιος κουβαλάει απληστία, άλλος κου­βαλάει εμμονή στο σεξ, άλλος στο φαγητό και άλλος εμμονή σε κάτι άλλο- αλλά η συνταγή σου παραμένει η ίδια!»

Ο Βούδας είπε, «Οι ασθένειές τους είναι διαφορε­τικές όπως ακριβώς οι άνθρωποι βλέπουν διαφορετικά όνειρα».

Είστε εδώ. Αν όλοι σας, αν και τα δύο χιλιάδες άτομα μέσα σε αυτήν την αίθουσα αποκοιμηθείτε, θα δείτε δύο χιλιάδες όνειρα. Να θυμάστε, δεν μπορείτε να καλέσετε κάποιον να μοιραστεί το όνειρό σας -είναι πολύ ιδιωτικό- ούτε καν τη σύζυγο ή τον σύζυγό σας, κανείς δεν μπορεί να το μοιραστεί. Έτσι, δύο χιλιάδες άτομα θα δουν δύο χιλιάδες όνειρα. Αλλά αν έρθετε σ’ εμένα και με ρωτήσετε πώς να ξεφορτωθείτε ένα όνειρο, το φάρμακο θα παραμείνει το ίδιο: Ξυπνήστε! 

Δεν θα είναι διαφορετικό· η συνταγή θα είναι η ίδια. Μπορείτε να το αποκαλέσετε επίγνωση, μπορείτε να το αποκαλέσετε μαρτυρία, μπορείτε να το αποκαλέσετε ενθύμηση, μπο­ρείτε να το αποκαλέσετε διαλογισμό — όλα αυτά είναι διαφορετικά ονόματα για το ίδιο φάρμακο. Λειτουργήστε με περισσότερη επίγνωση.

Osho

"Ηθικός - ανήθικος - αμοραλιστής"