Ελευθερία

Khalil Gibran: Ελευθερία
Απόσπασμα από το βιβλίο «O Προφήτης»

Και κάποιος ρήτορας μίλησε, «Πες μας για την Ελευθερία.»

Κι εκείνος απάντησε: Στην πύλη της πόλης και στο παραγώνι σας έχω δει να πέφτετε στο χώμα και να προσκυνάτε την ελευθερία σας, Όπως οι σκλάβοι που στέκονται δουλοπρεπείς μπροστά στον τύραννο και τον εκθειάζουν ενώ εκείνος τους θανατώνει. Πράγματι, στο αλσύλλιο του ναού και στη σκιά της ακρόπολης έχω δει τους πλέον ελεύθερους ανάμεσά σας να φορούν την ελευθερία τους ζυγό και χειροπέδα.

Και ματώνει η καρδιά μου – γιατί θα ελευθερωθείτε μόνον όταν ακόμη κι ο πόθος της ελευθερίας είναι χαλινάρι, όταν πάψετε ν' αναφέρεστε στην ελευθερία σαν να είναι στόχος κι εκπλήρωση. Θα είστε ελεύθεροι όχι όταν από τις μέρες σας χαθεί η έγνοια κι από τις νύχτες σας η ανάγκη και η θλίψη, αλλά όταν όλα αυτά εξακολουθούν να περιζώνουν τη ζωή σας κι όμως εσείς τα προσπερνάτε γυμνοί κι αδέσμευτοι.

Πώς όμως να ξεφύγετε από τις μέρες και τις νύχτες σας παρά όταν σπάσετε τα δεσμά που εσείς, αν και στη χαραυγή της αντίληψης, έχετε σφίξει γύρω από το μεσημέρι σας;

Στην πραγματικότητα εκείνο που ονομάζετε ελευθερία είναι η πιο γερή αλυσίδα, κι ας αστράφτουν οι κρίκοι της στον ήλιο θαμπώνοντας τα μάτια. Τι άλλο θα έπρεπε ν’ απαρνηθείτε παρά κομμάτια του ίδιου σας του εαυτού για να ελευθερωθείτε;

Αν ήταν να καταργήσετε έναν άδικο νόμο, ο νόμος γράφτηκε από το δικό σας χέρι στο ίδιο σας το μέτωπο. Δε θα τον σβήσετε ρίχνοντας στην πυρά τόμους νομοθεσίας, ούτε ξεπλένοντας τα κεφάλια των δικαστών σας, ακόμη κι αν αδειάσετε όλη τη θάλασσα επάνω τους.

Κι αν ήταν να εκθρονίσετε έναν τύραννο, βεβαιωθείτε πρώτα ότι έχετε γκρεμίσει το θρόνο του εντός σας. Γιατί πώς γίνεται ένας τύραννος να εξουσιάζει ελεύθερους κι υπερήφανους, παρά μέσα από την τυραννία της ελευθερίας τους και την αιδώ της κεκτημένης περηφάνιας;

Κι αν ήταν έγνοια που ξεπεράστηκε, εσείς την είχατε επιλέξει αυτήν την έγνοια, δε σας την επέβαλαν. Κι αν ήταν φόβος που σκόρπισε, ο σπόρος του φόβου στην καρδιά σας βρίσκεται, όχι στο χέρι εκείνου που φοβάστε.

Πράγματι τα πάντα κινούνται εντός σας σε μια συνεχή ημιπερίπτυξη – το ποθητό με το τρομερό, το απεχθές με το προσφιλές, αυτό που κυνηγάτε κι εκείνο από το οποίο δραπετεύετε. Όλα ετούτα κινούνται εντός σας, φως και σκιά, σαν σφιχταγκαλιασμένα ζευγάρια. Κι όταν η σκιά σβήσει και χαθεί, το φως που παραμένει γίνεται σκιά σ’ άλλο φως.

Έτσι κι η ελευθερία σας όταν χάσει τα δεσμά της μεταβάλλεται σε δεσμοφύλακα μιας πιο σημαντικής ελευθερίας.

Οsho: απόσπασμα από το βιβλίο ¨Ελευθερία¨ 

Είναι πολύ δύσκολο να βρεις έναν άνθρωπο που η καρδιά του να μη θέλει να πετάξει σαν πουλί στον ουρανό, που να μη θέλει να φτάσει στα πιο μακρινά αστέρια, αν και ταυτόχρονα γνωρίζει πόσο βαθιά είναι δεμένος με τη γη. Ο διχασμός του είναι ότι από τη μία είναι προσκολλημένος πάνω στη φυλακή του κι από την άλλη, αυτό που λαχταράει βαθιά μέσα του είναι η ελευθερία.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη αγωνία. Δεν μπορείς να αφήσεις όλα εκείνα που έχουν γίνει εμπόδια στη ζωή, επειδή αυτά τα ίδια είναι επίσης και οι χαρές σου. Έχεις προσκολληθεί πάνω σ' αυτά, επειδή κατά κάποιον τρόπο τρέφουν την περηφάνια σου. Δεν μπορείς να τα αφήσεις, μα δεν μπορείς ούτε και να ξεχάσεις ότι εσύ δεν ανήκεις σε αυτόν τον κόσμο, ότι το σπίτι σου πρέπει να βρίσκεται κάπου αλλού, επειδή στα όνειρά σου πετάς - συνεχώς πετάς σε μακρινούς τόπους.
Κανένας δεν σου απαγορεύει να είσαι ελεύθερος, Μπορείς να είσαι ελεύθερος αυτήν εδώ τη στιγμή. Εκείνες οι προσκολλήσεις όμως έχουν πάει πολύ βαθιά μέσα σου. Έχουν γίνει σχεδόν η ίδια σου η ύπαρξη. Μπορεί να σου φέρνουν μιζέρια και δυστυχία, σου φέρνουν όμως επίσης και στιγμές ευτυχίας. Μπορεί να αλυσοδένουν τα πόδια σου, σου δίνουν όμως επίσης και στιγμές χορού.

Αυτή είναι η σχιζοφρένεια του ανθρώπου, ο διχασμός του ανθρώπου. Γι' αυτό και δεν μπορεί να ησυχάσει, δεν μπορεί να βρει γαλήνη. Κανένα ζώο δεν αισθάνεται αυτή την αγωνία. Όλα τα ζώα είναι απόλυτα ικανοποιημένα με αυτό που είναι. Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ζώο που αισθάνεται έλλειψη ικανοποίησης - επειδή γνωρίζει ότι μπορεί να ελευθερωθεί.