Τo νόημα της παράδοσης

Αποδοχή του Τώρα

Έχεις αναφέρει αρκετές φορές την "παράδοση". Δε μου αρέσει αυτή η ιδέα. Ακούγεται κάπως μοιρολατρική. Αν δεχόμαστε πάντα τα πράγματα έτσι όπως είναι, τότε δεν πρόκειται να κάνουμε καμιά προσπάθεια να τα βελτιώσουμε. Νομίζω πως πρόοδος, τόσο στην προσωπική μας ζωή όσο και συλ­λογικά, είναι να μη δεχόμαστε τους περιορισμούς του παρό­ντος, αλλά να προσπαθούμε να πάμε πέρα απ’ αυτούς και να δημιουργήσουμε κάτι καλύτερο. Αν δεν το είχαμε κάνει αυτό θα ζούσαμε ακόμα σε σπηλιές. Πώς συμβιβάζεις την παρά­δοση με την αλλαγή και τη δράση για την αλλαγή;

Για κάποιους ανθρώπους, η παράδοση μπορεί να έχει αρνητική έννοια και να υποδηλώνει ήττα, παραίτηση, αποτυχία αντιμετώπισης των προκλήσεων της ζωής, ληθαργικότητα και ούτω καθεξής. Η α­ληθινή παράδοση, όμως, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Δε σημαίνει να ανέχεσαι παθητικά οποιαδήποτε κατάσταση και να μην κάνεις τίποτε γι' αυτήν. Ούτε σημαίνει να σταματάς να κάνεις σχέδια ή να μην μπαίνεις στη δράση.

Η παράδοση είναι η απλή αλλά βαθυστόχαστη σοφία τού να δίνεσαι αντί να αντιστέκεσαι στη ροή της ζωής. Το μόνο μέρος που μπορείς να βιώσεις τη ροή της ζωής είναι το Τώρα, κι έτσι η παράδοση είναι η αποδοχή της παρούσας στιγμής χωρίς όρους και χωρίς επιφυλάξεις. Είναι η εγκατάλειψη της εσωτερικής αντίστασης σε αυτό που υπάρχει.

Εσωτερική αντίσταση είναι να λες "όχι" σ' αυτό που υπάρχει μέσα από νοητικές κρίσεις και συναισθηματική αρνητικότητα. Αυτή η αντίσταση γίνεται ιδιαίτερα έντονη όταν τα πράγματα "πάνε στραβά", δηλαδή όταν υπάρχει ένα κενό ανάμεσα στις απαιτήσεις και τις άκαμπτες προσδοκίες του νου σου και αυτού που υπάρχει. Αυτό είναι το κενό του πόνου. Αν έχεις ζήσει αρκετά, τότε ξέρεις ότι τα πράγματα "πάνε στραβά" πολύ συχνά. Ακριβώς αυτές τις στιγμές είναι που χρειάζεται να παραδοθείς, αν θέλεις να εξαλείψεις τον πόνο και τη λύπη από τη ζωή σου. Η αποδοχή αυτού που υπάρχει σε ελευθερώνει αμέσως από την ταύτιση με το νου κι έτσι σε συνδέει ξανά με την Ύπαρξη. Η αντίσταση είναι ο νους.

Η παράδοση είναι καθαρά εσωτερικό φαινόμενο. Αυτό δεν σημαίνει ότι στο εξωτερικό επίπεδο δεν μπορείς να αναλάβεις δράση και να αλλάξεις την κατάσταση. Στην πραγματικότητα, δεν είναι η γενική κατάσταση που χρειάζεται να αποδεχτείς όταν παραδίνεσαι, αλλά απλώς το ελάχιστο κλάσμα που ονομάζεται Τώρα.

Για παράδειγμα, αν είχες κολλήσει στη λάσπη κάπου, δε θα έλεγες: "Εντάξει, εγκαταλείπομαι στο κόλλημά μου στη λάσπη". Η εγκατάλειψη δεν είναι παράδοση. Δε χρειάζεται να αποδέχεσαι μια ανεπιθύμητη ή δυσάρεστη κατάσταση στη ζωή σου. Ούτε χρειάζεται να κοροϊδεύεις τον εαυτό σου και να λες ότι δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να είσαι κολλημένος στη λάσπη. Όχι. Αναγνωρίζεις πλή­ρως ότι θέλεις να βγεις από κει μέσα. Έπειτα εστιάζεις την προσο­χή σου στην παρούσα στιγμή, χωρίς να της δίνεις νοητικά κάποιο όνομα. Αυτό σημαίνει ότι δεν κρίνεις το Τώρα. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει αντίσταση, δεν υπάρχει συναισθηματική αρνητικότητα. Απο­δέχεσαι το "είναι" αυτής της στιγμής. Τότε αναλαμβάνεις δράση και κάνεις ό,τι μπορείς για να βγεις από τη λάσπη.

Αυτού του είδους τη δράση την ονομάζω θετική. Είναι πολύ πιο αποτελεσματική από την αρνητική δράση, που προκύπτει από το θυ­μό, την απελπισία ή την αίσθηση της ματαιότητας. Μέχρι να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα, συνεχίζεις να ασκείσαι στην παράδοση, χωρίς να βάζεις ετικέτες στο Τώρα.

Θα σου δώσω μια αναλογία για να καταλάβεις καλύτερα τι εν­νοώ. Περπατάς σ' ένα μονοπάτι τη νύχτα, μέσα σε πυκνή ομίχλη. Έ­χεις όμως έναν ισχυρό φακό που τρυπάει την ομίχλη και δημιουργεί ένα στενό, καθαρό χώρο μπροστά σου. Η ομίχλη είναι η κατάσταση της ζωής σου, που περιλαμβάνει παρελθόν και μέλλον ο φακός εί­ναι η συνειδητή σου παρουσία, ο καθαρός χώρος είναι το Τώρα.

Η μη παράδοση σκληραίνει την ψυχολογική σου μορφή, το κέλυφος του εγώ, κι έτσι δημιουργεί μια έντονη αίσθηση διαχωρι­σμού. Ο κόσμος γύρω σου και ιδιαίτερα οι άνθρωποι καταλήγουν να θεωρούνται απειλητικοί. 

Νιώθεις την πιεστική ανάγκη να κατα­στρέφεις τους άλλους μέσα από την κριτική, όπως και την ανάγκη για ανταγωνισμό και κυριαρχία. Ακόμα και η φύση γίνεται εχθρός σου. Οι αντιλήψεις και οι ερμηνείες σου κυβερνιούνται από το φόβο. Η ψυχική νόσος που αποκαλούμε παράνοια είναι απλώς οξεία μορφή αυτής της φυσιολογικής αλλά δυσλειτουργικής καταστάσης της συνειδητότητας.

Όχι μόνο η ψυχολογική σου μορφή, αλλά και η υλική σου μορφή - το σώμα σου - γίνεται σκληρή και άκαμπτη μέσα από την αντίσταση. Νιώθεις ένταση σε διάφορα μέρη του σώματος, και ολόκληρο το σώμα σου συστέλλεται. Η ελεύθερη ροή της ζωτικής ενέργειας μέσα στο σώμα σου, που είναι ουσιαστικής σημασίας για την υγιή λειτουργία του, περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό.

Η δουλειά με το σώμα, καθώς και ορισμένες μορφές σωματικής θεραπείας και άσκησης μπορούν να σε βοηθήσουν να αποκαταστήσεις αυτήν τη ροή, αλλά αν δεν ασκείς την παράδοση στην καθημερινή σου ζωή, όλ' αυτά σου δίνουν μόνο προσωρινή ανακούφιση από τα συμπτώματα, αφού η αιτία - το πρότυπο της αντίστασης, δεν έχει διαλυθεί.

Υπάρχει κάτι μέσα σου που παραμένει ανεπηρέαστο από τις παροδικές περιστάσεις που συνθέτουν την κατάσταση της ζωής σου και μόνο με την παράδοση έχεις πρόσβαση σ' αυτό. Είναι η ζωή σου, η ίδια σου η Ύπαρξη, που υπάρχει αιώνια στην άχρονη σφαίρα του παρόντος. Το να βρεις αυτή τη ζωή είναι "το μόνο πράγμα που χρειάζεται", αυτό για το οποίο μίλησε ο Ιησούς.

Αν βρίσκεις ότι η κατάσταση της ζωής σου δεν είναι ικανοποιη­τική ή τη θεωρείς ακόμα και ανυπόφορη, μόνον αν παραδοθείς πρώ­τα μπορείς να σπάσεις το ασυνείδητο πρότυπο της αντίστασης που διαιωνίζει αυτή την κατάσταση.

Η παράδοση είναι απόλυτα συμβατή με τη δράση, τις αλλαγές ή την επίτευξη στόχων. Όμως, στην κατάσταση της παράδοσης, μια εντελώς διαφορετική ενέργεια, μια διαφορετική ποιότητα ρέει μέσα στη δράση σου. Η παράδοση σε ξανασυνδέει με την ενέργεια της πηγής της Ύπαρξης, και όταν η δράση σου είναι εμποτισμένη με Ύ­παρξη, τότε γίνεται ένας χαρούμενος ύμνος της ζωτικής ενέργειας που σε πηγαίνει πιο βαθιά στο Τώρα.

Όταν πάψεις να αντιστέκεσαι, η ποιότητα της συνειδητότητάς σου και, κατά συνέπεια η ποιότητα κάθε σου δράσης και κάθε δημι­ουργίας αυξάνεται απροσμέτρητα. Τα αποτελέσματα θα φροντίσουν στη συνέχεια μόνα τους τον εαυτό τους και θα καθρεφτίζουν αυτή την ποιότητα. Αυτήν τη διαδικασία θα μπορούσαμε να την ονομάσου­με "παραδομένη δράση". Δεν είναι δουλειά, όπως την ξέρουμε εδώ και χιλιάδες χρόνια. Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αφυπνί­ζονται, η λέξη δουλειά θα εξαφανιστεί από το λεξιλόγιό μας, και ί­σως να δημιουργηθεί μια νέα λέξη για να την αντικαταστήσει.

Η ποιότητα της συνειδητότητάς σου ετούτη τη στιγμή είναι το κύριο καθοριστικό στοιχείο για το τι είδους μέλλον θα βιώσεις, κι έτσι η παράδοση είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείς να κά­νεις για να φέρεις κάποια θετική αλλαγή. Οποιαδήποτε δράση είναι δευτερεύουσα. Καμιά αληθινά θετική αλλαγή δεν μπορεί να προέλθει από μια μη παραδομένη κατάσταση συνειδητότητάς.

Eckhart Tolle 

"Η δύναμη του Τώρα"