Αντιμετωπίζοντας την κατάθλιψη

Στη ζωή σας : «Δεν είσαι Εγώ»

Μέρος τεταρτο

Να είστε διαυγείς.
Απαιτείται πνευματική διαύγεια για να εγκαταλείψετε όσα δεν σας εξυπηρετούν πραγματικά. Πρέπει να μπορείτε να διακρίνετε την αλήθεια από το ψέμα, έτσι ώστε να αναγνωρίσετε τι είναι αυτό που θέλετε να αφήσετε πίσω σας. Όταν φοβάστε, ο φόβος δίνει την εντύπωση πως είναι εσείς. Όταν θυμώνετε, ο θυμός σάς καταλαμβάνει. Όμως πίσω από αυτό το δράμα και τη συναισθηματική αναταραχή, ο αληθινός εαυτός σας βρίσκεται ακόμα εκεί και περιμένει να συνδεθείτε μαζί του.

Μπορώ να σας δείξω καλύτερα αυτό το τελευταίο μέσα από την ιστορία του Τζέικομπ, ενός άνδρα ο οποίος ήρθε να με δει επειδή υπέφερε από κατάθλιψη καθ’ όλη τη διάρκεια της ενή­λικης ζωής του τώρα είναι γύρω στα πενήντα. Ο Τζέικομπ δεν ζητούσε θεραπεία. Ήθελε κάποιες συμβουλές σχετικά με το πώς θα πετύχει μια πραγματική αλλαγή.

Του είπα ότι μπορεί να ξεπεράσει την κατάθλιψη μέσα από την εγκατάλειψη. Για να το κάνει αυτό, έπρεπε πρώτα να ξεκαθαρίσει ορισμένα βασικά πράγματα.

«Ας δούμε πώς νιώθεις σχετικά με την κατάθλιψή σου», ξεκίνησα να λέω. «Φαντάσου πως παίρνει τη μορφή ενός προσώπου που έρχεται στο σπίτι σου και κάθεται σε μια καρέκλα απέναντι σου.»

Ο Τζέικομπ έκλεισε τα μάτια και ξεκίνησε τον οραματισμό του. Μετά από μερικά λεπτά, μου είπε πως έβλεπε την κατάθλιψή του σαν ένα ροζιασμένο και καμπούρη γέρο, ο οποίος είχε μπει σέρνοντας τα βήματά του μέσα στο δωμάτιο. Ο γέρος βρομούσε και ήταν ντυμένος με μια λερωμένη στρατιωτική φόρμα.

«Ωραία», του είπα. «Τώρα που τον βλέπεις, πώς νιώθεις γι’ αυτόν;» Ο Τζέικομπ είπε πως ένιωθε άσχημα. «Μην το λες σε μένα», του είπα. «Πες το σ’ αυτόν.»

Στην αρχή ο Τζέικομπ δίσταζε. Όμως με λίγη παρότρυνση εκ μέρους μου, είπε στο γέρο: «Με τρομοκρατείς και με εξα­ντλείς. Το μυαλό μου πλημμυρίζει άγχος κι ενώ οι άλλοι με βλέπουν ως ένα άτομο άτονο και παθητικό, εγώ νιώθω λες και παλεύω με ένα δαίμονα κάθε στιγμή της μέρας». Μόλις ξεκί­νησε, οι κατηγορίες του Τζέικομπ εντάθηκαν. Ξέσπασε όλα του τα συναισθήματα εχθρότητας και αγωνίας. Μίλησε πικρά για το πόσο αδύνατον ήταν γι’ αυτόν να εκφράσει τον πόνο του· τόσο ανήμπορο τον έκανε να αισθάνεται ο ροζιασμένος γέρος.

Άφησα τον Τζέικομπ να βγάλει τα πάντα από μέσα του, μέχρι που εξαντλήθηκε. «Ποτέ δεν πρόκειται να ξεπεράσεις την κατάθλιψή σου αν δεν αφήσεις πρώτα αυτό τον γέρο να μπει μέσα σου», του είπα. «Όσο τον απωθείς και τον απεχθάνεσαι, αυτός θα παραμένει ο ίδιος. Το πρόβλημα έχει μετατραπεί σε ένα κομμάτι του εαυτού σου, μα δεν είναι αυτό που πραγματικά είσαι.»

Ο Τζέικομπ ηρέμησε κάπως. Ήμασταν παλιοί φίλοι κι έτσι μπορούσα να του μιλήσω ανοιχτά. Του είπα πως δεν θεωρούσε πως ήταν προσκολλημένος στην κατάθλιψή του, μα εκείνος ο γέρος ήταν κομμάτι του εαυτού του· ήταν το δημιούργημα μιας παραμορφωμένης εικόνας για τον εαυτό του. Με τα χρό­νια είχε αποκτήσει τόσο πολλή ενέργεια που έδινε την εντύ­πωση πως διέθετε δική του ζωή.
.

«Η κατάθλιψή σου σε κάνει να νιώθεις ανήμπορος επειδή πιστεύεις πως δεν έχεις επιλογές. Δεν μπορείς να θυμηθείς τον εαυτό σου χωρίς την κατάθλιψη. Στην πραγματικότητα, όμως, έχεις κι άλλη επιλογή. Μπορείς να διαπραγματευτείς με τον γέρο και να του πεις πως είναι ώρα να φύγει. Μπορείς να απε­λευθερώσεις την ενέργεια της κατάθλιψης. Μπορείς να διαλογιστείς και να ανακαλύψεις το επίπεδο εκείνο της συνειδητότητάς σου που δεν πάσχει από κατάθλιψη. Όμως, αν συνεχί­σεις να σκέφτεσαι πως η κατάθλιψη είναι ένα μόνιμο κομμάτι του εαυτού σου, να ξέρεις πως και αυτό είναι μια επιλογή. Και πρέπει να αναλάβεις την ευθύνη γι’ αυτήν.» Προσπαθούσα να βοηθήσω τον Τζέικομπ να καθαρίσει το νου του και να αντιμετωπίσει την κατάθλιψή του λέγοντάς της: «Δεν είσαι εγώ».

Αυτή η κουβέντα μας ήταν μονάχα η αρχή. Επικοινωνήσα­με αρκετές φορές και μετά ο Τζέικομπ εξαφανίστηκε για λίγο. Πρόσφατα  εμφανίστηκε ξανά και ήταν ολοφάνερο πως είχε απαλλαγεί από την κατάθλιψή του. Η ενέργειά του ήταν ισχυ­ρότερη και πιο θετική. 
«Η συζήτησή μας ήταν αυτή που έγει­ρε την πλάστιγγα;» τον ρώτησα.

«Έτσι νομίζω», είπε ο Τζέικομπ με μια ήρεμη σιγουριά. «Η στιγμή πρέπει να ήταν η κατάλληλη, επειδή παραδόθηκα. Έπαψα να παλεύω. Έσπρωχνα τον εαυτό μου με την ελπίδα πως μια μέρα θα νικούσα την κατάθλιψή μου. Όμως είχες δίκιο. Δεν με ωφελούσε σε τίποτα να τη μισώ.»

Κατά τη διάρκεια της απουσίας του, ο Τζέικομπ είχε καταφέρει να σγκροτηθεί και να φτιάξει τη ζωή του. Είχε ξεκινή­σει μια σοβαρή ερωτική σχέση, είχε αρχίσει να εργάζεται για έναν πνευματικό σκοπό στον οποίο πίστευε. Είχε πάρει την απόφαση να αγνοήσει την κατάθλιψή του και να ελαχιστοποι­ήσει την εξουσία που αυτή ασκούσε πάνω του. Παρ’ όλα αυτά, το καθοριστικό στοιχείο ήταν η αλλαγή στη στάση του. Είχε αρχίσει να αποδέχεται τον εαυτό του και να καταλαβαίνει πως η κατάθλιψη δεν ήταν ο αληθινός εαυτός του.

«Ξεκαθάρισα πολλά πράγματα μέσα μου. Έγινα πιο ευγενικός και πιο άνετος με τον εαυτό μου. Χρειάστηκα χρόνο. Τίπο­τα δεν έγινε αμέσως. Όμως, καθώς άνοιγα χώρο μέσα μου, κάτι καινούργιο μπήκε στο σκηνικό. Έδωσα στον νου μου την άδεια να ηρεμήσει και να μην τρέχει τόσο πολύ. Έπαψα να νιώθω τόσο απεγνωσμένος. Μόλις ένιωσα πιο ήρεμος, ήταν σαν να ξυπνούσα αργά από έναν ύπνο. Ο κόσμος έγινε πιο φωτεινός. Βαθμιαία, η ευτυχία έγινε μια δυνατότητα. Αυτός είναι ο καλύ­τερος τρόπος με τον οποίο μπορώ να το περιγράφω.»

Η διαύγεια, επειδή είναι εσωτερική, αφήνει ελεύθερο χώρο ώστε να επιστρέφει η αλήθεια. Αυτή την αλήθεια δεν μπορεί­τε να την αφομοιώσετε όταν βρίσκεστε σε σύγχυση ή ταραχή. Τότε κατανοείτε πως δεν μπορείτε να αλλάξετε ό,τι μισείτε στον εαυτό σας. Πολλοί από εκείνους που υποφέρουν γνωρί­ζουν από πρώτο χέρι πόσο μάταιο είναι να αντιμάχονται τον εαυτό τους. Η υπέρβαση γίνεται όταν αποδεχθούν πως εκείνο που μισούν δεν έχει πραγματική και ανεξάρτητη ύπαρξη. Αυτό δεν είναι εγώ. Είναι μια παροδική κατάσταση. Είναι η ενέργειά μου μέχρι να την απελευθερώσω.

Αν είστε αλκοολικός και πείτε: «Το να πίνω είναι εγώ. Πρέπει να συμβιβαστώ με αυτό», τότε δεν πρόκειται να θεραπευθείτε. Η αμυντική και υποχωρητική σας στάση είναι μια κρυφή μορφή αδυναμίας. Βαθιά μέσα σας, πιστεύετε πως κάθε προσπάθεια αλλαγής είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Αυτό που χρειάζεστε είναι μια διαφορετική στάση· ή μάλλον καμία στάση. Ξεκαθαρίζετε μέσα σας πως υπάρχει ένα κουβά­ρι ενέργειας, συναισθημάτων, συνηθειών και αισθήσεων που πρέπει να εγκαταλείψετε και αυτό είναι όλο. Ασφαλώς, μια στιγμή διαύγειας δεν αλλάζει τα πάντα. Αυτό που πήρε χρόνια για να γίνει χρειάζεται και χρόνο για να ξεγίνει. Όμως μαζί με τη διαύγεια έρχεται η αποδοχή και ακόμα κι ένα μικρό βήμα προς την αποδοχή ανοίγει ένα μονοπάτι προς την ψυχή.

Απόσπασμα από το βιβλίο του 

Deepak Chopra

Ανακαλύπτοντας το Σώμα"

"Ανασταίνοντας την Ψυχή