Οι Σχέσεις Καθρέφτης του Εαυτού μας

Απόσπασμα από το βιβλίο της Δέσποινας Παλαμάρη
¨Το Φιλί της Πεταλούδας¨

 Υπάρχει ένα παραδοσιακό Κρητικό τραγούδι που λέει:

«Ο έρωτας κι ο θάνατος ίδια σπαθιά βαστούνε»…

Αναρωτήθηκα, πώς είναι δυνατόν αυτό; Ο Έρωτας είναι Χαρά, είναι Ζωή, κι ο Θάνατος… 
Ξαφνικά όταν έπαψα να το σκέφτομαι και άδειασα το μυαλό μου, όταν παραδόθηκα σε αυτή τη φράση μπαίνοντας διαλογιστικά στη δόνησή της τότε, με γέμισε ολοκληρωτικά η απάντηση;

Ο Έρωτας κι ο Θάνατος κρατάνε τα ίδια σπαθιά γιατί και οι δυο σκοτώνουν το Εγώ. Και δεν μιλάω για τον έρωτα που είναι γέννημα θρέμμα του μυαλού, τον έρωτα του εγώ, αλλά για τον Άγιο Έρωτα που έρχεται από τη σφαίρα των ιδανικών. Για εκείνον τον Έρωτα που σε προάγει ως άνθρωπο, ως ψυχή, ως ύπαρξη…

«Έρωτας είναι η συγχώνευση με ένα άτομο. Η βαθιά οικειότητα που έχουν δυο καρδιές, τόσο βαθιά που αρχίζουν να χορεύουν μέσα στην ίδια αρμονία. Αν και οι καρδιές είναι δύο, η αρμονία είναι μία, η μουσική είναι μία, ο χορός είναι ένας. Αυτό που είναι έρωτας ανάμεσα σε δύο άτομα είναι η αφοσίωση ανάμεσα σε ένα άτομο κι ολόκληρη την Ύπαρξη. 

Το άτομο χορεύει μέσα στα κύματα του ωκεανού, χορεύει με τα δέντρα, με τον ήλιο, με τα αστέρια. Η καρδιά του ανταποκρίνεται στο άρωμα των λουλουδιών, στο τραγούδι των πουλιών, στις σιωπές της νύχτας. Η αφοσίωση είναι ο θάνατος της προσωπικότητας.

Αυτό που είναι θνητό μέσα σου φεύγει από μόνο του. Μόνο το αθάνατο παραμένει, το αιώνιο αθάνατο, το άφθαρτο. Και φυσικά το άφθαρτο δεν μπορεί να είναι διαχωρισμένο από την Ύπαρξη η οποία είναι άφθαρτη, συνεχίζεται πάντα και δεν γνωρίζει ούτε αρχή ούτε τέλος. Αντίθετα το Εγώ είναι σαν πληγή, πολύ ευαίσθητο. Απλώς το αγγίζεις κι εκείνο πονάει.»                                    

Osho

Πώς μπορούν άραγε να συνυπάρξουν αρμονικά οι άνθρωποι όταν το μόνο που ξέρουν να κάνουν είναι να επιτρέπουν στα Εγώ τους να συναντιούνται. Πώς μπορούν να γευτούν τον έρωτα, όταν ο καθένας ξεχωριστά δίνει μέσα από τη δύναμη του και περιμένει να γίνουν τα πράγματα όπως αυτός θέλει, γιατί, Αυτός Ξέρει…

 Όλη η δυσκολία που υπάρχει στις σχέσεις είναι το να αναπτύσσει κανείς την ικανότητα να αφήνεται, να παραδίνεται. Όταν κάποιος παραδίνεται, εγκαταλείπει ολοκληρωτικά το Εγώ του, κάτι που είναι πραγματικά δύσκολο, ειδικά για τον κόσμο της δύσης. Από πολύ μικρά παιδιά διδασκόμαστε τη διεκδίκηση, τον έλεγχο, το στόχο, τη νίκη, κάθε τι που χτίζει ένα δυνατό εγώ. Ένα απροσπέλαστο και πάνοπλο εγώ.

Δυστυχώς μεγαλώνουμε  και συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος αυτός, που τόσο σκληρά παλέψαμε για να χτίσουμε, έχει μοναξιά και περιορισμό. Ο έρωτας σε αυτόν τον χτισμένο από μας κόσμο, δεν είναι προσευχή.  Δεν είναι ένας ύμνος στο Θείο, στο Δημιουργό, αλλά μόνο έξυπνα παιχνίδια μυαλού και εξουσίας. Και ο κόσμος μας είναι γεμάτος δυστυχία και μοναξιά. Κρατάμε απόσταση μεταξύ μας γιατί έχουμε μάθει να κάνουμε συζήτηση και όχι διάλογο. Η συζήτηση συνοδεύεται από αναλύσεις και επιχειρήματα και δίνει την ευκαιρία στα εγώ να συναντιούνται. Αντίθετα, με το διάλογο έρχονται σε επαφή δυο άνθρωποι που μοιράζονται τα συναισθήματά τους επιτρέποντας ο ένας να αγγίξει την καρδιά του άλλου ώστε αργά ή γρήγορα, να αρχίσει ο ένας να ρέει με την ενέργεια του άλλου.

Όλοι παραπονιόμαστε ότι πάντα φταίει ο άλλος, ο άντρας, η γυναίκα, και ποτέ εμείς. Αυτό που προκαλεί τη δυστυχία στον κόσμο μας είναι ότι χάσαμε το κλειδί της ευτυχίας. Και το κλειδί της ευτυχίας είναι ο ΄΄μη έλεγχος΄΄, το ΄΄άφημα΄΄ στη ροή με εμπιστοσύνη. Το κλειδί είναι η ολοκληρωτική παράδοση. Το να παραδίνεσαι έχει σπάνια ομορφιά γιατί μόνο έτσι αγγίζεις το θεό μέσα στον άλλον.  
Πολλές φορές προσπαθούμε σκληρά για τα πάντα. Η σκληρή προσπάθεια δημιουργεί τα εμπόδια για την παράδοση. Είναι όπως όταν έχουμε αϋπνία και προσπαθούμε με όλες τις δυνάμεις μας να κοιμηθούμε. Πώς μπορεί να γίνει αυτό αφού η προσπάθεια από μόνη της είναι η ιδανική συνθήκη για να παραμείνουμε ξύπνιοι; Ο μόνος τρόπος για να κοιμηθούμε είναι το να μην προσπαθούμε καθόλου, απλώς να παραδοθούμε στην κατάσταση. Έχοντας αποδοχή γι΄ αυτό που συμβαίνει και χωρίς να θέλουμε να ρυθμίσουμε, να εξουσιάσουμε εμείς την κατάσταση του ύπνου ή της αϋπνίας τότε, πριν το καταλάβουμε απλά θα βυθιστούμε στον ύπνο.  

Όταν παραδίνεται κάποιος, τότε αποδέχεται τον άλλον όπως είναι. Και όταν ένας άνθρωπος νιώσει ότι δεν υπάρχει κανένας όρος για να γίνει αποδεκτός, αλλά αγαπιέται όπως είναι, γι΄αυτό που είναι, τότε γίνεται αληθινά όμορφος. 

Έχει μια τέτοια χάρη, λάμψη και ομορφιά που βλέποντάς την κάποιος μπορεί να πιστέψει ότι είναι εξωπραγματική, ουράνια.  
«Αν μπορείς να δώσεις ελευθερία στον άλλον, μόνο τότε μπορείς να αγαπήσεις. Αν μπορείς να αποδεχτείς την οντότητα του άλλου, έτσι όπως είναι, μόνο τότε έχεις αγαπήσει. Αν μπορείς να αποδεχτείς τη θεϊκότητα του άλλου, χωρίς να του επιβάλλεις τίποτε, μόνο τότε αγαπάς. Διαφορετικά νομίζεις ότι αγαπάς…»                              

Osho

Η αποδοχή και η ελευθερία μπορούν να δοθούν μόνο όταν δεν υπάρχει ανάγκη για σχέση. Μόνο όταν κάποιος έχει βιώσει με ομορφιά τη μοναχικότητα και έχει αφήσει πίσω τα σκοτεινά δωμάτια της μοναξιάς. Μόνο όταν είναι ικανός να είναι απολύτως μόνος του και δεν έχει καμιά ανάγκη να μπει μέσα στον έρωτα. Μόνο τότε μπορεί να βιώσει την ολοκληρωτική ομορφιά του Έρωτα. 

Γιατί σ’ αυτήν την περίπτωση δεν υπάρχει ανάγκη, δεν υπάρχει εξάρτηση, εμμονή, εγωισμός, αλλά αποδοχή, κατανόηση και μοίρασμα. Οι επιλογές τότε βασίζονται στην ελευθερία και την αγάπη και δεν γίνονται από την ανάγκη που επιβάλλει η μοναξιά. Ο άνθρωπος που έχει αισθανθεί σε κάθε κύτταρό του την ομορφιά της μοναχικότητας έχει παρά πολλά να δώσει και θέλει να τα μοιραστεί με κάποιον που νιώθει συντονισμένος μαζί του. 

Αν κάποιος μπει μέσα σε μια σχέση για να αναζητήσει την ευτυχία, τότε ξεκινά έναν δρόμο που θα του φέρει δυσκολίες και ΄΄άδειασμα΄΄ γιατί η ευτυχία, η πληρότητα, δεν βρίσκεται έξω από εμάς.  Αν μπει μέσα σε μια σχέση για να μοιραστεί ευτυχία, τότε ο έρωτας μπορεί να γίνει απίστευτα όμορφος.

Η αποδοχή και η ελευθερία μπορούν να δοθούν μόνο όταν κάποιος έχει το θάρρος να αντικρύσει τον εαυτό του. Όταν μπορεί να προσεγγίσει και να αγαπήσει όλες τις ποιότητές του.

«Μάτια που δεν μπορούν να κλάψουν, δεν μπορούν να ξέρουν τι είναι ποίηση και καρδιά που  δεν μπορεί να θρηνήσει, δεν μπορεί να ξέρει τι είναι μυστήριο»

Osho

Αν κάποιος θέλει να έχει χαρά, ένα γέλιο ζωντανό, τότε θα πρέπει να είναι ικανός και να κλαίει. Όταν τα δάκρυά του κυλάνε ΄΄σε μάγουλο γραμμή΄΄, τότε το γέλιο του θα είναι βαθύ και θα έρχεται από τον πυρήνα του, την ψυχή του.
Η αλήθεια είναι ότι μεγαλώνουμε όπως ένα δέντρο. Οι ρίζες μας, ξεκινώντας από την κοιλιά μας, βαθαίνουν μέσα στη γη της λύπης για να κάνουν τα κλαδιά μας ν’ ανθοφορήσουν τα λουλούδια της ευτυχίας.


Η αποδοχή και η ελευθερία μπορούν να δοθούν μόνο όταν κάποιος μπορεί να αποδεχθεί και να αγαπήσει τα αντίθετα μέσα του. Όταν φέρει σε επαφή τον άντρα και τη γυναίκα μέσα του. Όταν παντρέψει την αρσενική του και τη θηλυκή του ποιότητα. Ο διαχωρισμός τους φέρνει διχασμό και αυτό μπορεί να έχει συμβεί από πολύ μικρή ηλικία.
Για παράδειγμα όταν οι γονείς χωρίζουν και τα παιδιά είναι μικρά, τότε μια πληγή σχηματίζεται μέσα τους. Αυτή η πληγή δίνει με τη σειρά της διαζύγιο στον άντρα και τη γυναίκα που υπάρχουν μέσα τους. Τα παιδιά για να επιβιώσουν σκεπάζουν την πληγή, την κρύβουν τόσο καλά που την ξεχνάνε και προχωράνε στη ζωή τους. Η πληγή όμως παραμένει εκεί και τα εμποδίζει ως ενήλικες πια, να εμπιστευτούν ολοκληρωτικά.
 

Όταν μια γυναίκα ή ένας άντρας έχει βιώσει εγκατάλειψη ή απόρριψη από τον πατέρα ή τη μητέρα στα παιδικά τους χρόνια, τότε η πληγή που σχηματίστηκε από αυτήν την εγκατάλειψη ή την απόρριψη τους εμποδίζει να εμπιστευτούν ολοκληρωτικά τον άντρα ή τη γυναίκα που υπάρχει ή που πρόκειται να μπει στη ζωή τους. Κι αν δεν μπορούν να εμπιστευτούν ολοκληρωτικά, δεν μπορούν και να παραδοθούν ολοκληρωτικά γιατί ένα κομμάτι τους είναι μέσα στη σχέση και ένα άλλο κομμάτι τους μένει εκτός. Είναι διχασμένοι και δεν το ξέρουν.
Ένας άνθρωπος διχασμένος δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος και τίποτε έξω από αυτόν δεν μπορεί να τον οδηγήσει στην ευτυχία. Το παρελθόν δεν μπορεί να αλλάξει, όμως το αρσενικό και το θηλυκό μέσα μας μπορούν να συναντηθούν και να αγαπηθούν. 

Αν συναντήσουμε τις πληγές που έχουμε κρύψει, βιώσουμε τον πόνο τους και συνειδητοποιήσουμε πώς αυτός μας έχει προγραμματίσει, τότε θα απελευθερωθούμε από αυτές τις πληγές. Και αν μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον πατέρα ή τη μητέρα μας και βρούμε τη δύναμη μέσα από την καρδιά μας να τους συγχωρήσουμε, τότε θα σταματήσει ο διχασμός μας και θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε στην ευτυχία.

Ένας άνθρωπος που δεν έχει ισορροπίες στη ζωή του, που δεν έχει ανακαλύψει τον εαυτό του και βιώνει δυστυχία στην καθημερινότητά του, αν ψάξει να βρει την ευτυχία μέσα στον έρωτα, τότε θα βιώσει διπλά τη δυστυχία. Θα βρει κάποιον που θα ψάχνει κι αυτός κάποιον άλλον για να του δώσει χαρά, ευτυχία. 

Όταν δυο δυστυχίες συναντιούνται, δεν μπορούν να μεταμορφωθούν σε ευτυχία. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να γίνουν μια διπλή δυστυχία. Μόνο ο άνθρωπος που είναι απελευθερωμένος από το παρελθόν του, που έχει ανακτήσει τις ισορροπίες στη ζωή του και νιώθει ευτυχία, μπορεί να μπει μέσα στον έρωτα μετατρέποντας την ευτυχία του σε ευδαιμονία.  Αυτό που μας εμποδίζει να νιώσουμε ευτυχία είναι ότι προσπαθούμε να μην πονέσουμε έχοντας την ψευδαίσθηση ότι οι πληγές μας δεν υπάρχουν. Ακριβώς σαν τη στρουθοκάμηλο κρύβουμε το κεφάλι και πιστεύουμε πως ό,τι δεν βλέπουμε, δεν υπάρχει και ότι και οι άλλοι δεν μπορούν να δουν πάνω μας, μέσα μας, αυτό που εμείς αποφεύγουμε να αντικρύσουμε.

Με αυτή την ψευδαίσθηση να κυριαρχεί στο μυαλό μας, συνεχίζουμε να χτίζουμε τον περιοριστικό και ΄΄ασφαλή΄΄ κόσμο μας. Ελέγχουμε τις σκέψεις μας, τις πράξεις μας, τα αισθήματα μας, τις σχέσεις μας…
Αντίθετα, αυτό που μας επιτρέπει να πάρουμε το κλειδί της ευτυχίας στα χέρια μας είναι να έχουμε το θάρρος να αντικρύσουμε ό,τι μας πονά. Να δούμε μέσα στον καθέναν που συναναστρεφόμαστε τα κοινά μας σημεία, είτε μας αρέσουν είτε όχι. Να συνειδητοποιήσουμε ποιοι είμαστε και να επιτρέψουμε στη θεϊκότητα της αγάπης να μας αγγίξει… 
Κάθε σχέση είναι ο καθρέφτης που μας αποκαλύπτει την ταυτότητά μας. Κάθε σχέση φέρνει στην επιφάνεια κάτι από τον κρυμμένο εαυτό μας, από την εσώτερη γη, που μέχρι τώρα μας ήταν άγνωστο.
 

Κανένας μας δεν είναι μόνο κακός ή μόνο καλός. Όλοι έχουμε, όλες τις ποιότητες μέσα μας. Οι σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, (τον πατέρα, τη μητέρα, τ’ αδέλφια, τους φίλους, το σύντροφο, τους συνεργάτες) μπορούν να αποκαλύψουν μια διαφορετική πλευρά του εαυτού μας. 

Να αποκαλύψουν από διαφορετικές οπτικές γωνίες, όλες τις όψεις του εαυτού μας ώστε να μπορέσουμε να τον κατανοήσουμε, να τον αποδεχτούμε και να τον αγαπήσουμε.
Αν το καταφέρουμε αυτό, τότε θα μπορέσουμε να αγαπήσουμε και τον κάθε έναν και το κάθε τι που θα υπάρχει στη ζωή μας και η καρδιά μας θα ξεχειλίζει αγάπη!

                                           namaste