Πολύ συχνά, ο τρόπος που ζούμε και αγαπάμε δεν είναι παρά ένα προσωπείο πίσω από το οποίο κρύβουμε τον πόνο μας — τον πόνο που προκαλεί η παραμέληση και η χειραγώγηση, την αγωνία της μοναξιάς και της άγνοιας του εαυτού μας, τη θλίψη από τις διαλυμένες σχέσεις που καθρεφτίζουν τα άλυτα θέματα των σχέσεων με τους γονείς μας, τους σεξουαλικούς φόβους και τις σεξουαλικές απογοητεύσεις μας και την πίκρα για μια ζωή που μοιάζει να μην έχει υψηλότερο νόημα.
Ο χρυσός, άλλοτε σύμβολο μεταμόρφωσης για τους αλχημιστές, σήμερα δεν εκφράζει παρά το χρώμα του χρήματος. Είναι ένα σύμβολο δίχως νόημα, για το οποίο φαίνεται πως πρέπει να θυσιάσουμε την ολότητά μας και να εργαζόμαστε μέχρι να πεθάνουμε, συνθλίβοντας μέρα με τη μέρα και το παραμικρό ίχνος ζωής.
Tο Ανθρώπινο Όνειρο έχει μετατραπεί σε έναν εφιάλτη εργασιομανίας. Οι ειδήσεις αναφέρονται στις σκοτεινές υπερβολές μας και γεμίζουν το συλλογικό νου με εικόνες σκανδάλων, τρόμου και παραφροσύνης. Όσο πιο μακάβριο το θέμα τόσο καλύτερα. Κάποιος άνδρας βιάζει τη σύζυγό του, εκείνη του κόβει το πέος, κι εκείνος γίνεται διάσημος. Ιερείς κακοποιούν νεαρά αγόρια. Παιδιά δέκα ετών συλλαμβάνονται για φόνο.
Τα ΜΜΕ της δημοφιλούς κουλτούρας μας αποσπούν τη σκέψη μας με ανατριχιαστικά και εξευτελιστικά «δεδομένα», ενώ την ίδια στιγμή αγνοούν τις αλήθειες που θα μπορούσαν να μας ελευθερώσουν. Την ημέρα, η τηλεόραση μας διεγείρει με τις ιστορίες συνηθισμένων ανθρώπων που εκθέτουν τους πιο προσωπικούς πόνους και τα πιο επαίσχυντα μυστικά τους. Όσοι υποφέρουν δημόσια γίνονται διάσημοι.
Στην ψυχή μας έχει εγκατασταθεί μια συνωμοσία ενάντια στην έκσταση, μια συνωμοσία που, σήμερα, κυριαρχεί στον κόσμο μας. Η λέξη συνωμοσία (conspiracy) προέρχεται από τη ρίζα conspirare, και σημαίνει «να αναπνέουμε μαζί και ενάντια στους άλλους», να κάνουμε σχέδια για την ομάδα μας ανεξάρτητα από τις συνέπειες που θα προκύψουν για τους άλλους.
Μπορεί να μην ξεκινήσαμε εμείς προσωπικά αυτή τη συνωμοσία, πάντως την κληρονομήσαμε. Και τη συντηρούμε συμμετέχοντας καθημερινά σ’ αυτή. Με την πειθήνια υποταγή μας στους κανόνες της, συνωμοτούμε ενάντια στην ίδια την ελευθερία μας. Και με το να μιλάμε, άθελά μας, τη γλώσσα της αντιέκστασης, απομακρυνόμαστε ο ένας από τον άλλο, απομακρυνόμαστε από την ευχαρίστηση και την αγάπη.
Είναι κάτι που το κάνουμε στη δουλειά μας: «Μόνο ο ισχυρός επιβιώνει.» «Τα κεφάλια μέσα.» Το κάνουμε στα παιχνίδια μας: «Αν δεν πονέσεις, δεν θα κερδίσεις.» «Ο νικητής τα παίρνει όλα.»
Δαμάζουμε την άγρια αθωότητα της νεότητας φυλακίζοντας τα παιδιά μας σε σχολεία-εργοστάσια. Σπαταλάμε τη σοφία των ηλικιωμένων στέλνοντας τους σε γηροκομεία.
Στο μεταξύ, περνάμε τις μέρες μας σε μεγάλα συγκροτήματα γραφείων, σαν ζωντανό εμπόρευμα αποθηκευμένο σε μικροσκοπικούς θαλάμους και εργαζόμαστε με τεχνητό φως αναπνέοντας ανακυκλωμένο αέρα.
Για ποιο λόγο δημιουργούμε εφιάλτες, αφού λαχταρούμε μια ζωή με χαρά και νόημα;
Αν η έκσταση είναι η αληθινή μας φύση, γιατί νομίζουμε ότι, για να πάμε στον παράδεισο, πρέπει να πεθάνουμε;
Αν η ζωή είναι γιορτή, γιατί μας παίρνει τόσο πολύ για να πάμε στο πάρτι;
Για να αφυπνιστούμε, όμως, και να στραφούμε προς το φως, πρέπει να φανούμε πρόθυμοι να ταξιδέψουμε συνειδητά στην καρδιά του σκότους. Κάθε πνευματική και μυστικιστική παράδοση κάνει λόγο για μια σκοτεινή νύχτα που πρέπει να περάσει η ψυχή, στο διάστημα της οποίας πρέπει να έρθουμε αντιμέτωποι με τους εσωτερικούς μας δαίμονες και να διαλέξουμε την αλήθεια αντί της ψευδαίσθησης. Μόνο τότε μπορεί να πραγματοποιηθεί η πνευματική μας αναγέννηση, και η συνείδησή μας να αντιληφθεί την εκστατική της φύση.
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει, σοφά: «Κανένα πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί από την ίδια συνείδηση που το δημιούργησε».
Όσο παραμένουμε υπάκουοι, συμμορφωμένοι και απαθείς συνωμότες, δεν μπορούμε να απελευθερωθούμε. Ως εκστατικά όντα, όμως, μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Ο άγριος εαυτός μας γνωρίζει αλήθειες που δεν μπορούν να συμπεριλάβουν τα συμβατικά εγώ μας.
MARGOT ANAND
Η Τέχνη της Καθημερινής Έκστασης
