Ο Osho μιλά για την δημιουργικότητα
Μέρος πρώτο
Μέρος πρώτο
Ερώτηση: Πίστευα ότι είμαι μη δημιουργικός. Τι άλλο μπορεί να είναι η δημιουργικότητα εκτός από το χορό και τη ζωγραφική και πώς θα ανακαλύψω ποια είναι η δική μου δημιουργικότητα;
Osho: Η δημιουργικότητα δεν έχει καμιά σχέση με κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα – με τη ζωγραφική, την ποίηση, το χορό, το τραγούδι. Δεν έχει καμιά σχέση με κάτι το συγκεκριμένο. Το κάθε τι μπορεί να είναι δημιουργικό – φέρνεις εσύ την ποιότητα αυτή στη δραστηριότητα. Η ίδια η δραστηριότητα δεν είναι ούτε δημιουργική ούτε μη δημιουργική. Μπορεί να ζωγραφίσεις με μη δημιουργικό τρόπο. Μπορεί να τραγουδήσεις με μη δημιουργικό τρόπο. Μπορεί να καθαρίσεις το πάτωμα με δημιουργικό τρόπο. Μπορεί να μαγειρέψεις με δημιουργικό τρόπο.
Η δημιουργικότητα είναι η ποιότητα που φέρνεις στη δραστηριότητα που έχεις. Πρόκειται για μια στάση, μια εσωτερική προσέγγιση – το πώς κοιτάς τα πράγματα.
Το πρώτο λοιπόν πράγμα που πρέπει να θυμάσαι: μην περιορίζεις τη δημιουργικότητα σε κάτι το συγκεκριμένο. Ένας άνθρωπος είναι δημιουργικός – κι αν είναι δημιουργικός, ό,τι κι αν κάνει, ακόμη κι αν περπατάει, βλέπεις ότι στο περπάτημά του υπάρχει δημιουργικότητα. Ακόμη κι αν κάθεται σιωπηλά και δεν κάνει τίποτα, ακόμη και η μη δράση θα είναι πράξη δημιουργική. Ο Βούδας που κάθεται κάτω από το δέντρο Μπόντι μην κάνοντας τίποτα είναι ο μεγαλύτερος δημιουργός που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Όταν το καταλάβεις – ότι για σένα πρόκειται, για τον άνθρωπο που είναι δημιουργικός ή μη δημιουργικός – τότε το πρόβλημα αυτό εξαφανίζεται.
Δεν μπορεί ο καθένας να γίνει ζωγράφος – και δεν υπάρχει και κανείς λόγος επίσης. Αν είναι οι πάντες ζωγράφοι, ο κόσμος θα είναι πολύ άσχημος΄ θα είναι δύσκολο να ζήσεις. Και δεν μπορεί ο καθένας να γίνει χορευτής και δεν υπάρχει λόγος. Μπορεί όμως ο καθένας να είναι δημιουργικός.
Ότι κι αν κάνεις, να το κάνεις χαρούμενα, να το κάνεις με αγάπη, αν δεν είναι καθαρά οικονομική η πράξη σου, τότε είναι δημιουργική. Αν έχεις κάτι που μεγαλώνει από εκείνο μέσα σου, αν σε κάνει να μεγαλώνεις, τότε είναι πνευματική, είναι δημιουργική, είναι θεϊκή.
Γίνεσαι πιο θεϊκός καθώς γίνεσαι πιο δημιουργικός.
Όλες οι θρησκείες του κόσμου έχουν πει: ο Θεός είναι δημιουργός. Δεν ξέρω αν είναι ο Δημιουργός ή όχι, ξέρω όμως ένα πράγμα: όσο πιο δημιουργικός γίνεσαι, τόσο πιο θεϊκός γίνεσαι. Όταν η δημιουργικότητά σου φτάνει σε μια κορύφωση, όταν όλη σου η ζωή γίνεται δημιουργική, ζεις μέσα στο Θεό. Θα πρέπει λοιπόν να είναι εκείνος ο Δημιουργός, διότι οι άνθρωποι που ήταν δημιουργικοί ήταν οι πιο κοντινοί του. Αγάπα εκείνο που κάνεις. Να είσαι διαλογιστικός ενώ το κάνεις – ό,τι κι αν είναι! Άσχετα από εκείνο που είναι.
Έχεις δει την Παράς όταν καθαρίζει το πάτωμα εδώ στο αμφιθέατρο Τσουάνγκ Τσου; Τότε θα ξέρεις: ο καθαρισμός μπορεί να γίνει δημιουργικός. Με τι αγάπη! Σχεδόν τραγουδώντας και χορεύοντας μέσα της. Αν καθαρίζεις το πάτωμα με τόση αγάπη, έχεις φτιάξει έναν αόρατο πίνακα ζωγραφικής. Έζησες τη στιγμή εκείνη με τόση απόλαυση που σου έδωσε κάποια εσωτερική ανάπτυξη. Δεν μπορείς να είσαι ο ίδιος μετά από μια δημιουργική πράξη.
Δημιουργικότητα σημαίνει να αγαπάς ό,τι κάνεις – να το απολαμβάνεις, να το γιορτάζεις, ως δώρο της ύπαρξης! Ίσως να μην το μάθει κανείς. Ποιος θα επαινέσει την Παράς που καθάρισε τούτο το πάτωμα; Η ιστορία δεν πρόκειται να το καταγράψει΄ οι εφημερίδες δεν θα δημοσιεύσουν το όνομά της και τις φωτογραφίες – αλλά είναι άσχετο αυτό. Εκείνη το απόλαυσε. Η αξία βρίσκεται εκεί ενσωματωμένη.
Αν λοιπόν αναζητάς τη φήμη και τότε μόνο θα θεωρήσεις ότι είσαι δημιουργικός – αν γίνεις διάσημος σαν τον Πικάσο, ότι τότε θα είσαι δημιουργικός – τότε θα χάνεις την ουσία. Τότε, για την ακρίβεια, δεν είσαι καθόλου δημιουργικός: είσαι ένας πολιτικός, φιλόδοξος. Αν συμβεί η φήμη, πολύ καλά. Αν δεν συμβεί, πολύ καλά. Δεν θα πρέπει να σε απασχολεί. Θα πρέπει να σε απασχολεί το ότι απολαμβάνεις ό,τι κάνεις. Είναι για σένα μια σχέση αγάπης.
Ο ερωτών λέει: "Πίστευα ότι είμαι μη δημιουργικός."
.
Αν έτσι πιστεύεις, θα γίνεις μη δημιουργικός – γιατί η πεποίθηση δεν είναι απλώς πεποίθηση. Ανοίγει πόρτες΄ κλείνει πόρτες. Αν έχεις μια λάθος πεποίθηση, τότε θα μένει τριγύρω σου σαν μια πόρτα κλειστή. Αν πιστεύεις ότι είσαι μη δημιουργικός, θα γίνεις μη δημιουργικός – διότι η πεποίθηση εκείνη θα εμποδίζει, θα καταργεί συνεχώς κάθε δυνατότητα να κυλήσεις. Δεν θα επιτρέπει στην ενέργειά σου να κυλά, διότι θα λες συνεχώς: "Είμαι μη δημιουργικός."
.
Αυτό το μάθανε σε όλους. Πολύ λίγοι άνθρωποι θεωρούνται δημιουργικοί: λίγοι ζωγράφοι, λίγοι ποιητές, ένας στο εκατομμύριο. Είναι κουτό πράγμα! Κάθε ένας άνθρωπος είναι γεννημένος δημιουργός. Παρατήρησε τα παιδιά και θα το δεις: όλα τα παιδιά είναι δημιουργικά. Σιγά-σιγά καταστρέφουμε τη δημιουργικότητά τους. Σιγά-σιγά τους επιβάλουμε κάποια πιστεύω. Σιγά-σιγά τους αποσπούμε την προσοχή. Σιγά-σιγά τα κάνουμε όλο και πιο οικονομικά και πολιτικά και φιλόδοξα.
Όταν αρχίζει η φιλοδοξία, εξαφανίζεται η δημιουργικότητα – διότι ο φιλόδοξος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι δημιουργικός, αφού ο δημιουργικός άνθρωπος δεν μπορεί να αγαπά καμιά δραστηριότητα γι΄αυτήν την ίδια. Ενώ ζωγραφίζει, κοιτάει μπροστά΄ σκέφτεται, "Πότε θα πάρω το Νόμπελ;" Όταν γράφει ένα μυθιστόρημα, κοιτάει μπροστά. Βρίσκεται πάντοτε στο μέλλον – κι ο δημιουργικός άνθρωπος βρίσκεται πάντα στο παρόν.
Την καταστρέφουμε τη δημιουργικότητα.
Κανείς δεν γεννιέται μη δημιουργικός, κάνουμε όμως να γίνονται μη δημιουργικοί το ενενήντα εννέα τοις εκατό των ανθρώπων. Δεν θα βοηθήσει όμως αν απλώς ρίξεις το φταίξιμο στην κοινωνία – πρέπει να πάρεις τη ζωή σου στα χέρια σου. Πρέπει να αφήσεις τους λάθος προγραμματισμούς. Πρέπει να αφήσεις τις λάθος υπνωτιστικές, αυτόματες υποδείξεις που σου δόθηκαν στην παιδική σου ηλικία. Άφησέ τες! Καθάρισε τον εαυτό σου από κάθε προγραμματισμό και ξαφνικά θα δεις ότι είσαι δημιουργικός.
Είναι συνώνυμες έννοιες το να υπάρχεις και το να είσαι δημιουργικός. Είναι αδύνατο να υπάρχεις και να μην είσαι δημιουργικός. Έχει όμως συμβεί αυτό το αδύνατο πράγμα, έχει συμβεί αυτό το άσχημο φαινόμενο, διότι όλες τις δημιουργικές πηγές σου τις έχουν κλείσει, μπλοκάρει, καταστρέψει, και όλη σου η ενέργεια έχει μπει αναγκαστικά σε κάποια δραστηριότητα η οποία νομίζει η κοινωνία ότι θα έχει όφελος.
Η όλη μας στάση απέναντι στη ζωή προσανατολίζεται προς τα χρήματα. Και τα χρήματα είναι ένα από τα περισσότερο μη δημιουργικά πράγματα για τα οποία μπορεί κανείς να ενδιαφερθεί. Η όλη μας προσέγγιση είναι προσανατολισμένη στην ισχύ και η ισχύς είναι καταστροφική, όχι δημιουργική. Ο άνθρωπος που κυνηγά τα χρήματα θα γίνει καταστροφικός, γιατί τα χρήματα πρέπει να τα ληστέψεις, να εκμεταλλευτείς΄ πρέπει να τα αφαιρέσεις από πολλούς ανθρώπους, μόνο τότε θα μπορείς να τα έχεις. Ισχύς σημαίνει απλώς ότι πρέπει να κάνεις ανίσχυρους πολλούς ανθρώπους, πρέπει να τους καταστρέψεις – μόνο τότε θα είσαι ισχυρός, μπορείς να είσαι ισχυρός. Να θυμάσαι: οι πράξεις αυτές είναι καταστροφικές.
Η δημιουργική πράξη μεγαλώνει την ομορφιά του κόσμου΄ δίνει κάτι στον κόσμο, δεν του παίρνει τίποτα ποτέ. Ο δημιουργικός άνθρωπος έρχεται στον κόσμο, μεγαλώνει την ομορφιά του κόσμου – με ένα τραγούδι εδώ, με μια ζωγραφιά εκεί. Κάνει τον κόσμο να χορεύει καλύτερα, να απολαμβάνει καλύτερα, να αγαπά καλύτερα, να διαλογίζεται καλύτερα. Όταν θα φύγει από τον κόσμο, θα αφήσει έναν καλύτερο κόσμο πίσω του. Ίσως να μην τον γνωρίζει κανένας΄ ίσως να τον γνωρίζει κάποιος – δεν είναι εκεί το ζήτημα. Πάντως αφήνει τον κόσμο καλύτερο, εξαιρετικά ικανοποιημένος που η ζωή του είχε κάποια ουσιαστική αξία.
Osho
A Sudden Clash of Thunder
Ομιλία #4
A Sudden Clash of Thunder
Ομιλία #4