Η Θεραπεία είναι ένας δρόμος για να ανοίξεις την καρδιά σου

Γιατί οι άνθρωποι δεν θεραπεύονται και πως Μπορούν!
Μέρος Τρίτο

Οι 5 μύθοι για την θεραπεία

Πρώτος μύθος:  Η ζωή μου ορίζεται απο το τραύμα μου

Δεύτερος μύθος: Υγιής σημαίνει μόνος

Τρίτος μύθος: Να νιώθεις πόνο σημαίνει να καταστρέφεσαι από αυτόν

Τέταρτος μύθος: Κάθε ασθένεια είναι το αποτέλεσμα της αρνητικής ενέργειας, και όλοι κρύβουμε κακία στον πυρήνα μας

Πέμπτος μύθος: Η πραγματική αλλαγή είναι αδύνατη

Δεύτερος μύθος: υγιής σημαίνει μόνος
Μια φράση που χρησιμοποιούμε συχνά για να πούμε ότι κάποιος θεραπεύτηκε είναι “στάθηκε στα πόδια του” — δηλαδή, μπόρεσε να φροντίσει τον εαυτό του, να ανεξαρτητοποιηθεί.


Αλλά για κάποιους ψυχικά τραυματισμένους ανθρώπους, η επί­τευξη της υγείας και της ανεξαρτησίας θα ισοδυναμούσε με απομόνωση και τρωτότητα. Για πολλούς, αυτός ο φόβος της ηρωικής ανεξαρτησίας —και, κατ’ επέκταση, της μοναξιάς- βρίσκεται στη ρίζα της ανικανότητάς τους να θεραπευτούν. 

Επι­πλέον, πιστεύουν ότι από τη στιγμή που θα θεραπευτούν, θα εί­ναι πάντα θεραπευμένοι, και έτσι με το πέρασμα στην υγεία η ανάγκη για συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη με κάποιο μαγικό τρόπο θα εξατμιστεί. Αυτή είναι άλλη μία παραλλαγή της πανάρχαιας αντίληψης ότι μόλις φτάσουμε στη Γη της Επαγγελίας δεν θα έχουμε άλλο δρόμο μπροστά μας. 

Όμως οι άνθρωποι που βρίσκονται στη διαδικασία της θεραπείας ή έχουν ήδη θεραπευτεί έχουν ανάγκη από τη φιλία και τη συντροφικότητα όπως κι όλοι οι άλλοι. Δημιουργούμε την υγεία κάθε μέρα, ώρα και στιγμή, και πρέπει να το κάνουμε αυτό συνειδητά. 

Όπως η φώτιση δεν είναι ένα γεγονός που επιτυγχάνεται μόνο μια φορά από πνευματικούς υπεράνθρωπους, έτσι και η υγεία δεν επιτυγχάνεται έξω από το κοινωνικό περιβάλλον—προϋποθέτει μια συνειδητή σχέση μεταξύ νου, σώματος και πνεύματος, μια σχέ­ση του ατόμου με τους άλλους ανθρώπους και το ευρύτερο σύμπαν.

Η θεραπεία, όπως και η πνευματικότητα, είναι μια ατέρμονη διαδικασία, όπως επισημαίνουν πολλές σοφές ιστορίες της ανατολικής παράδοσης. Σύμφωνα με μια ιστορία που αφηγείται ο δάσκαλος ενορατικού διαλογισμού και ψυχολόγος Τζακ Κόρνφιλντ.

Ένας βουδιστής μοναχός ανεβαίνει ένα βουνό, αποφασισμένος ή να βρει τη φώτιση ή να πεθάνει. Στο δρόμο συναντάει ένα γέρο σοφό που μεταφέρει ένα μεγάλο δέμα και τον ρωτάει αν γνωρίζει τίποτα για τη φώτιση. Ο γέροντας, που ο την πραγματικότητα είναι ο ίδιος ο Μποντισάτβα της σοφίας, πετάει το δέμα στο έδαφος. Αμέσως ο μοναχός φωτίζεται.

«Τι, τόσο απλό είναι;» λέει. «Να τα αφήνεις όλα και να μην προσπαθείς να πιάσεις τίποτα!» Μετά γυρίζει στο γέροντα και τον ρωτάει, «Και τώρα;»

Ο γέροντας σκύβει, ξαναμαζεύει το δέμα και παίρνει το δρόμο για το χωριό. Δηλαδή, ακόμη και μετά τη φώτιση, μας περιμένουν τα ίδια καθήκοντα και οι ίδιες χαρές. Ακόμη και μετά τη θεραπεία, πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε πάνω σ’ αυτή. Η θεραπεία είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος.

Η κυρίαρχη αντίληψη στην δυτική κοινωνία είναι ότι υγιής άνθρωπος είναι αυτός που ανάρρωσε πλήρως από ένα παλιό τραύμα ή κάποια ασθένεια και συνεχίζει τη ζωή του έχοντας ανοσία σε κάθε άλλο πρόβλημα υγείας. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι, είτε έχουμε θεραπευτεί είτε βρισκόμαστε στη διαδικασία της θεραπείας, θα έχουμε πάντα την ανάγκη ενός περιβάλλο­ντος στοργικών φίλων και συγγενών — ενός περιβάλλοντος που δεν θα βασίζεται μόνο στα τραύματα ή στην ανάγκη αλλά και στα κοινά ενδιαφέροντα και την ψυχική ικανοποίηση. Θεραπεία δεν σημαίνει περιορισμός των αναγκών της καρδιάς- θα έλεγα ότι είναι περισσότερο ένας δρόμος για να ανοίξεις την καρδιά σου.

Η δυτική κοινωνία είναι από καιρό ερωτευμένη με το μύθο του μονόχνοτου ατομιστή. Το πρόβλημα είναι ότι ελάχιστοι από εμάς μπορούν να ταυτιστούν πλήρως με αυτή την εικόνα, επειδή στην ουσία μας είμαστε κοινωνικά όντα. Όσο πιστεύου­με ότι η πραγματική θεραπεία προϋποθέτει μια ηρωική ατομική προσπάθεια, θα έχουμε μια βολική δικαιολογία για να μην αρχί­σουμε να προσπαθούμε. 

Πολλές φορές, η υιοθέτηση ακόμα και ήπιων θεραπευτικών μεθόδων, όπως είναι ο διαλογισμός, η γιόγκα και η αλλαγή της διατροφής μας, θα μας φανεί “βουνό” αν δεν έχουμε τη σύμπραξη τουλάχιστον ενός πρόθυμου συντρόφου, αν και βέβαια πολλοί επιδίωξαν αυτές τις αλλαγές ολομόναχοι.

Μια άλλη φορά γνώρισα έναν πνευματώδη νεαρό, τον Μπαρτ, ο οποίος έπασχε από λευχαιμία. Δυο μέρες μετά τη διάγνωση, έπεσε με τα μούτρα στην ανάγνωση όποιου βιβλίου έπεφτε στα χέρια του πάνω στις ψυχοσωματικές θερα­πευτικές μεθόδους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αλλάξει κάθε πλευρά της ζωής του, κάνοντας διάφορα πράγματα, όπως το να βάψει το διαμέρισμά του με καινούρια χρώματα που ενίσχυαν την ηρεμία.

Μόνο ένας από τους φίλους του Μπαρτ έδειξε κάποιο σεβασμό γι’ αυτό που έκανε. Οι υπόλοιποι τον κορόιδευαν, κυρίως όταν άρχισε να τρώει μόνο φυσικές τροφές και ξεκίνησε πνευ­ματική εξάσκηση. Τελικά έκοψε τις επαφές με τον παλιό φιλικό του κύκλο και, αν και στην αρχή τού έλειπε η παρέα τους, συ­γκεντρώθηκε απόλυτα στην αποκατάσταση της υγείας του. Ήταν διατεθειμένος να ζήσει σε έναν κόσμο απόλυτης απομό­νωσης και σιωπής, αν αυτό ήταν απαραίτητο για να θεραπευτεί.

Ο νέος τρόπος ζωής του Μπαρτ ήταν πράγματι κάπως μοναχικός. Ωστόσο η απομόνωση έγινε ένας παρήγορος σύντρο­φος για εκείνον. Μάλιστα, άρχισε να συμπαθεί και να σέβεται το άτομο στο οποίο είχε εξελιχθεί. Του άρεσε να νιώθει δυνα­τός και σίγουρος για την καινούρια του δυνατότητα να χειρίζε­ται τη ζωή του, αν και κάποιες φορές του έλειπαν οι παλιοί του φίλοι. Αλλά όσο μόνος κι αν ένιωθε, παρηγοριόταν με το να φα­ντάζεται το μέλλον του με φωτεινές, θετικές εικόνες, όχι μονα­ξιάς αλλά ελπίδας, και με πολλούς φίλους. Μετά από δυο χρόνια, η ασθένεια βρισκόταν σε ύφεση. Αργότερα άκουσα από κάποιον κοντινό του Μπαρτ ότι είχε παντρευτεί και απο­κτήσει νέους φίλους, που συμμερίζονταν την αγάπη του για τη φυσική διατροφή και την πνευματική εξάσκηση.

Οι προϋποθέσεις για τη θεραπεία είναι δύσκολες, ειδικά αν επιτάσσουν να κόψουμε τους δεσμούς με κάποιον ή όλους τους στενούς μας συντρόφους. Αν και αυτή η αποσύνδεση δεν είναι βέβαια απαραίτητη για όλους, όταν είναι απαραίτητη είναι η μό­νη θεμιτή επιλογή. Αν πρέπει να κόψετε τους δεσμούς με τους παλιούς σας φίλους, θυμηθείτε την κυκλική φύση της ζωής, την οποία εξυμνούν διάφοροι μυστικιστές, από τον άγνωστο συγγραφέα του Εκκλησιαστή ως τον Λάο Τσε. Μετά το χειμώνα έρχεται η άνοιξη. 

Η μοναξιά και η φιλία μπορούν να παίξουν το ρόλο τους στη θεραπεία σας σε διαφορετικές περιόδους — ή ακόμη και σε διαφορετικές στιγμές της ίδιας χρονικής περιόδου

Η θεραπεία δεν προϋποθέτει απομόνωση, όπως ο μυστικισμός δεν προϋποθέτει να ντύνεσαι με προβιές και να τρως ακρίδες.

Ερωτήσεις για Προσωπική Εξέταση

♦ Φοβάστε ότι αν θεραπευτείτε, η ομάδα στήριξής σας θα σας εγκαταλείψει ή θα δείχνει λιγότερη κατανόηση;

♦ Όταν φαντάζεστε τον εαυτό σας θεραπευμένο, εί­στε οι μόνοι που βλέπετε στο δωμάτιο;

♦ Βλέπετε τα συναισθηματικά τραύματα ως ένα μέ­σο σύνδεσης με κάποιο άλλο πρόσωπο; Θεραπεία σημαίνει να πρέπει να το αποχωριστείτε;

Karoline Myss