Η σκοτεινή νύχτα της ψυχής

Υπάρχουν φορές που τριγυρνάμε στο σκοτάδι και αναρωτιόμαστε: «Πού είναι το φως; Είναι αληθινό; Τι πρέπει να κάνω για να το βρω;» Είναι από εκείνες τις φορές που νιώθουμε ότι έχουμε περάσει πολλά, ότι έχουμε δοκιμαστεί και ότι προσπαθήσαμε, και νιώθουμε μπερδεμένοι και χαμένοι.

Βαθιά σ’ αυτό το άγνωστο δάσος ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη «σκοτεινή νύχτα της ψυχής». Είναι η στιγμή που κάθε φιλική σχέση και παρηγοριά χάνει τη σημασία της, όταν το παρελθόν αποσυντίθε­ται και το μέλλον είναι άγνωστο, και απομένουμε μόνοι στο σκοτεινό καράβι της λαχτάρας. Ο φίλος μου Raz Ingrasci, διευθυντής του Ινστιτούτου Hoffman Quadrinity, λέει γι’ αυτή τη σκοτεινή νύχτα: «Συχνά, όταν υποφέρουμε, νομίζουμε ότι είμαστε εκατομμύρια μίλια μακριά από το Θεό. Νομίζουμε ότι ο Θεός μας έχει εγκαταλείψει».

Κι όμως, αυτός ο πόνος μας φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με αυτό που είμαστε και που έχουμε καταφέρει με τον εαυτό μας. Μπορούμε να διαβούμε αυτή τη σκοτεινή νύχτα, αν αναγνωρίσουμε ότι ο πόνος μας, όσο οδυνηρός κι αν είναι, έχει ένα σκοπό: να μας οδηγήσει στην αφύπνιση. Αν αναζητήσουμε το νόημα που κρύβεται μέσα του, θα δούμε ότι ο πόνος μας μπορεί να γίνει μια φωνή που μας καλεί να ξυπνήσουμε, ένα μονοπάτι που μας φέρνει κοντά και δεν μας απομακρύνει από τη θεία φύση.

Το μονοπάτι προς το φως περνάει μέσα από το σκοτάδι, μέσα από την κοιλάδα που πλανιέται η σκιά του θανάτου. Είμαστε χαμένοι και νιώθουμε πως δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για μας — το μόνο που μπορεί να μας οδηγήσει είναι η πίστη μας. Το να ζει κανείς στηριζόμενος στην πίστη του μοιάζει με το να περπατάει πάνω στην άκρη ενός ξυραφιού. Κι όμως, μερικές φορές, η πίστη μετατρέπει τα λάθη μας και τις οδυνηρές τους συνέπειες σε ιερά μαθήματα. Όλα εξαρτώνται από το πώς θα χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία μας. Σ’ αυτό οφείλεται το ότι τα τραυματικά γεγονότα γκρεμίζουν κάποιους αν­θρώπους, ενώ κάποιους άλλους τους μεταμορφώνουν.

Κάθε φορά που, αντί να είμαστε παρόντες σ’ αυτό που υπάρχει, προσπαθούμε, μέσα από επιλογές, χειρισμούς, απορρίψεις, απαιτήσεις και παράπονα, να επιβάλουμε στη ζωή τους δικούς μας όρους και τα δικά μας προγράμματα, υποφέρουμε. Το καλύτερο είναι να αφήσουμε το σύμπαν να είναι αυτό που είναι και να δεχτούμε τη θέση μας σ’ αυ­τό. Όπως λέει ο φίλος μου Paul Lowe: «Η ζωή είναι έτσι όπως είναι, ακριβώς όπως θα έπρεπε να είναι για σένα τη συγκεκριμένη στιγμή. Αυτό είναι όλοι ο,τι κι αν είσαι, αυτή είναι η ζωή σου. Και αν την αγκαλιάσεις ακριβώς όπως είναι, τότε θα γίνει όπως επρόκειτο να γί­νει, χωρίς εσύ να χρειαστεί να την ελέγξεις, να την αλλάξεις ή να την επηρεάσεις. Θα δεχτείς και θα ζήσεις κάθε στιγμή ακριβώς όπως εί­ναι». Να τι σημαίνει να έχεις αφυπνιστεί και να ζεις με πίστη. Και η αφύπνισή μας μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή.

Χρήσιμο, επίσης, είναι να θυμόμαστε πως «αυτό στο οποίο αντιστεκόμαστε, παραμένει αμετάβλητο» — ότι το εγώ δεν είναι εχθρός μας. Αν, όμως, το κάνουμε εχθρό μας, τότε του δίνουμε τη δύναμή μας και το χρησιμοποιούμε εναντίον μας, όποος ακριβώς ένας εγγα­στρίμυθος βασανίζεται από την κούκλα του. Το εγώ είναι ένα φυσικό φαινόμενο, όπως ο καιρός. Μπορούμε να μελετήσουμε και να μάθου­με τα πρότυπα της λειτουργίας του και να μην πιανόμαστε αδιάβα­στοι στις πολλές παγίδες του.

Αν εξορκίζουμε τον κακό καιρό με τον ίδιο τρόπο που μας παροτρύνουν να εξορκίζουμε το εγώ μας, δικαιολογημένα θα μας πουν προληπτικούς. Οι θρήνοι και οι έμμονες ιδέες γύρω από το τρομερό εγώ, καθώς και η εκπόνηση σχεδίων για την εξολόθρευσή του αποτε­λούν από μόνα τους ένα είδος «αυνανισμού του εγώ». Γιατί να μην το λάβουμε υπόψη μας, έτσι απλά και φυσικά, προσπαθώντας να το αξιοποιήσουμε κάνοντας κάτι καλό για τον κόσμο; Διαλογιζόμενοι πάνω στο φόβο και στην ενοχή, το διογκώνουμε σε παράλογο βαθμό. Ας μεταχειριστούμε, λοιπόν, το εγώ μας όπως μεταχειριζόμαστε και τον καιρό, και ας συνεχίσουμε τις δουλειές μας ως θεϊκά όντα, απορροφημένοι από το θαύμα της ίδιας της ζωής.

Η Τέχνη της Καθημερινής Έκστασης

Margot Anand